Terneergeslagen of depressief?
Terneergeslagen en ellendig voelt elk mens zich weleens. Vreemd zijn die gevoelens niet. Het zit een mens immers niet altijd mee. Conflicten op het werk of thuis, zakken voor je examen of het stuklopen van je relatie, het kunnen allemaal redenen zijn voor een sombere bui. Meestal trekt zo een stemming vanzelf weg. Bij andere mensen verdwijnen die gevoelens niet zomaar. Zij hebben weken of maanden last van somberheid. Ze voelen zich tot weinig in staat en hebben nergens meer echt plezier in. Deze mensen lijden aan een depressie. Dat gevoel is niet altijd even zwaar. Het hoeft ook een gewoon functioneren niet in de weg te staan. Maar voor bepaalde mensen is het hele leven vrijwel voortdurend verdrietig en leeg. Zo een lichte vorm van depressie, die vaak over een langere periode aanhoudt, wordt dysthymie genoemd.
Achtergronden
Soms voelen mensen zich depressief zonder enige aanwijsbare “redenen’’. De gevoelens kunnen dan (mede) veroorzaakt worden door processen in de hersenen, dan zijn er dus ook biologische oorzaken in het spel. De meeste depressies worden veroorzaakt door een combinatie van psychische, sociale en biologische factoren. Bij sommige mensen worden de perioden van somberheid en gebrek aan activiteit afgewisseld door tijden waarin ze juist buitengewoon actief, opgewonden en overdreven vrolijk zijn. Dan is er sprake van een manische depressie.
Verschijnselen
Behalve met somberheid kunnen depressies met allerlei verschijnselen gepaard gaan. Lichamelijke processen kunnen verstoord raken of op een laag pitje komen te staan. Zo hebben veel depressieve mensen last van slaapproblemen, ze kunnen moeilijk in slaap komen of worden juist heel vroeg wakker, hebben een slechte eetlust en vermageren. De zin in sex (libido) verdwijnt. Anderen kunnen hun bed juist niet uitkomen en hebben voortdurend slaap. Verder kunnen depressieve mensen zich meestal niet zo goed concentreren of zich dingen herinneren. Een besluit nemen is voor hen vaak een lastige opgave. Ze kunnen zich angstig en wanhopig voelen. Soms vinden ze dan dat het leven geen zin meer heeft. Bij iemand met een manische depressie zijn de verschijnselen in een manische periode juist tegenovergesteld. Deze mensen hebben dan een overmaat aan energie en zijn overactief. Daardoor komen manisch-depressieve mensen soms in moeilijkheden. Bij velen uit de depressie zich vooral in lichamelijke klachten zoals pijnen, abnormale lichamelijke sensaties en onrust.
Zelfmoordgedrag (Suïcide)
De wanhoop, angsten en radeloosheid kunnen zo hoog oplopen dat sommige mensen het idee krijgen om een einde aan hun leven te maken. Soms loopt men langere perioden met dit idee rond, maar het is ook mogelijk dat de radeloosheid plotseling zo groot is dat men impulsief tot zelfbeschadigend gedrag kan overgaan.
Hulp zoeken
Enkele tips die kunnen helpen om wegzakken in een depressie tegen te gaan:
- Blijf niet alleen zitten met uw sombere gevoelens, maar zoek afleiding.
- Leg uw probleem aan iemand voor, het uiten hiervan kan een hele opluchting betekenen.
- Fietsen, wandelen, werken in de tuin en sporten kunnen helpen u minder somber te maken en zorgen ervoor dat de energie blijft stromen.
Breng uzelf niet in situaties waarin genieten een ‘’must’’ is, als u dat op dat op dat moment niet kunt. Daar wordt u alleen maar treuriger van. Als een depressie langer dan 1 of 2 maanden duurt, is het aan te raden hulp te zoeken of uw huisarts te raadplegen, ook al kost dat u moeite.
Depressies zijn veelal goed te behandelen
Dat kan met gesprek- of psychotherapie. Deze hulp kan worden gecombineerd met een behandeling met anti-depressieve medicijnen. Deze zijn niet verslavend. Soms kunnen ter overbrugging kalmering- of slaapmiddelen worden voorgeschreven.
Psychische Stabiliteit- Altijd!
Geestelijke Gezondheidszorg Belangrijker dan u beseft.
Bron: www.pcs.sr
Angst- en paniekstoornissen
Iedereen is weleens bang. Bang zijn is een normale reactie op dreigend gevaar. Het gevaar kan van buiten komen en reëel zijn. Het kan ook van binnenuit ontstaan, bijvoorbeeld bang zijn te falen en bang zijn in de steek gelaten te worden. Bij reëel gevaar heeft angst de belangrijke functie om ons voor dit gevaar te waarschuwen. Soms krijgen mensen angsten in situaties die niet bedreigend zijn of staat de angst niet meer in verhouding tot het werkelijke gevaar. Angst kan overgaan in paniek. Paniek kan ook plotseling ontstaan als een plotselinge hevige schrik, waarbij men meent een bepaalde situatie niet meer onder controle te kunnen krijgen.
Angst en paniek gaan gepaard met meer of minder angstaanjagende lichamelijke verschijnselen die iedereen kent, zoals het hebben van hartkloppingen, het uitbreken van “koud zweet”, beven, trillen en /of versnelde ademhaling. Paniek is een plotselinge hevige schrik die gepaard gaat met angstaanjagende lichamelijke verschijnselen. Bij meerdere onverwachte paniekaanvallen is er sprake van een paniekstoornis. Er kan angst voor paniekaanvallen ontstaan. Zo komt men in een vicieuze cirkel terecht: angst voor angst creëert weer angst. Soms krijgen mensen angsten in situaties die bedreigend lijken maar het niet zijn, of waarbij de angst niet meer in verhouding staat tot het werkelijke gevaar.
Angst kan zo iemands leven dusdanig gaan overheersen, dat die persoon belemmerd kan worden bij het uitvoeren van gewone, dagelijkse taken of zelfs helemaal niets durft te doen. Dan spreken we van een fobie. Hoogtevrees en angst voor kleine ruimten zijn hier voorbeelden van.
Als men een paniekaanval heeft gehad, is men vaak ook tussen de aanvallen gespannen en bang een nieuwe aanval te krijgen. Deze angst is vaak zo groot dat patiënten uit alle macht situaties of plaatsen proberen te vermijden waarin ze eerder een aanval hebben gehad. Zowel bij de paniekstoornis als bij de fobie beseft de patiënt dat de angst die ermee gepaard gaat niet in verhouding staat met het reële gevaar dat men loopt en toch is men erg bang.
Paniekstoornissen en fobieën komen veel voor. Angst als klacht of verschijnsel komt ook vaak voor bij andere psychiatrische ziekten zoals depressie, schizofrenie en posttraumatische stress stoornis.
Paniekstoornis
De paniekstoornis (vroeger ook hyperventilatie genoemd) wordt gekenmerkt door paniekaanvallen. Deze aanvallen treden op onwillekeurige plaatsen en op onwillekeurige momenten op. Ze kunnen overal, ook thuis en zelfs in bed, optreden.
De patiënt denkt dood te zullen gaan of gek te worden op het moment van de aanval terwijl de angst voor zo een aanval blijft bestaan ook tussen de aanvallen door.
De verschijnselen die optreden kunnen o.a. zijn:
Lichamelijk:
- zweten,
- opvliegingen of koude rillingen,
- hartkloppingen,
- ademtekort of benauwd gevoel,
- duizeligheid of het gevoel flauw te vallen,
- het gevoel te stikken, trillen of beven,
- misselijkheid of een raar gevoel in de maagstreek,
- pijn of een vreemd gevoel in de borst,
- een doof gevoel of tintelingen in de ledematen en/of een wezenloos gevoel.
Psychisch:
- angst om dood te gaan,
- angst om gek te worden,
- angst om de controle over zichzelf te verliezen.
Bij de paniekstoornis staat de paniekaanval, die men ten koste van alles wil vermijden, centraal.
De lichamelijke klachten geven zoveel angst dat men vaak hulp zoekt bij de huisarts of bij de specialisten. Meestal wordt geen lichamelijke oorzaak gevonden en worden patiënten nog angstiger, want “er moet toch wat zijn”. Zelfs vreest men dat hen de “waarheid” wordt onthouden.
Agorafobie
Oorspronkelijk betekend dit woord “pleinvrees”, maar de betekenis die er thans aan gegeven wordt is veel ruimer. Het betekend vrees voor die plaatsen of situaties waar men bang is ernstige, acute lichamelijke klachten te krijgen, zoals een hartinfarct of flauwvallen zonder weg te kunnen komen of hulp te kunnen krijgen. Agorafobie betekend in de praktijk vrees voor plaatsen waar men niet gemakkelijk weg kan komen of waar men geen hulp verwacht te krijgen. Ook bij de agorafobie staat meestal de paniekaanval centraal.
Sociale fobie
De sociale fobie is een soort extreme verlegenheid. Hierbij staat centraal de vrees door anderen te worden bekeken om vervolgens (kritisch) beoordeeld en veroordeeld te worden. Men is voortdurende bang blunders te slaan. Bij een sociale fobie staat de angst om te kunnen worden bekeken met als gevolg mogelijk gezichtverlies of vernedering centraal. Bekende voorbeelden zijn angst voor spreken in het openbaar, angst om te gaan trillen, steeds vanuit de angst om iets te doen wat anderen raar zullen vinden.
Behandeling van paniekstoornissen en fobieën
De paniekstoornis en fobie zijn goed te behandelen met een combinatie van psychotherapie en medicijnen. Voor sommige mensen is psychotherapie alleen voldoende, andere hebben medicijnen nodig met daarnaast psychotherapie.
Psychotherapie
Psychotherapie is een behandeling via gesprekken met een deskundige psycholoog, psychotherapeut of psychiater. Niet alleen wordt op systematische wijze gesproken over de klachten, maar ook wordt samen met de patiënt een oefenprogramma gemaakt die gericht is op het leren beheersen van de paniek.
Behandeling met medicijnen
Angstbestrijdende antidepressiva kunnen heel goed helpen tegen de paniek en de angst.
Tips voor patiënten en hun naasten:
- Indien u merkt dat u uit angst dingen gaat vermijden, probeer er dan niet aan toe te geven. Probeer de angst de baas te blijven door het gevreesde te ervaren; er zijn enkele eenvoudig aan te leren methoden om controle over angst te krijgen.
- Toegeven aan angst betekent dat de angst groter wordt.
- Angst is niet iets om u voor te schamen, veel mensen hebben er last van. Praten erover met anderen kan al helpen. 1 op de 8 patiënten bij de huisarts heeft last van angstaanvallen (gehad).
- Indien het u niet lukt, hetzij alleen hetzij met behulp van vertrouwde personen, de angst te doorbreken, zoek dan professionele hulp.
- Hoe langer de angst blijft bestaan, hoe lastiger het wordt er vanaf te komen.
Psychische Stabiliteit- Altijd!
Geestelijke Gezondheidszorg Belangrijker dan u beseft.
Bron: www.pcs.sr
